9.Jednostki czasu, drogi i prędkości.

Jednostki czau to: rok(1rok=4kwartały), kwartał (1kwartał=3 miesiące), miesiąc (1miesiąc ma od 28 do 31 dni), doba(1doba ma 24 godziny), godzina (1h=60min, minuta (1min=60s), sekunda (s)
J. drogi : kilometry(1km=1000m), metry (1m=10dm), decymetry (1dm=10cm), centymetry(1cm=10mm), milimetry(mm),
J. prędkości : km/h, m/s
km : h = km/h,
tak sie oblicza zadania, a teraz przykłady:
   1.Ten potwierdza zasadę wytłuszczona powyżej:
Z jaka średnią prędkością (km/h) przejechał kierowca 264km w ciągu 6 h?
a)258km/h  b)86km/h  c)66km/h  d)264km/h
Skoro km : h = km/h to wystarczy tylko podłozyc odpowiednie liczby i obliczyc wynik.
km w tym przykładzie to 264, h było 6, km/h uzyskamy dzieląc kilometry przez godzinę czyli;
264km : 6h =66km/h .
wytłuszczona formułka wszystko mówi.
   2.Ten troche odbiega od zasady:
W jakim czasie gołąb pokona 120km, jeżeli w ciagu h pokona 90km?
a)1h 20 min,  b)1h 15 min,  c)1h 30 min,  d)1h 33min.
Odp: 120km : 90km = 1h 33min
Najlepiej będzie to po prostu zapamietac.

8.Podstawy biologii.

Komórki to podstwowe części istot żywych. Wszystkie istoty żywe łączy:
-wydalanie substancji już niepotrzebnych,
 -rozmażanie,
 -wstrost,
 -ruch,
 -odżywianie i inne cechy.
 Elementy natury nieozywionej buduja maleńkie atomy, które mierzy sie w jednostkach; tak zwanych nanometrach. Nanometr jest równy jednej miliardowej metra lub jednej milionowej milimetra. A teraz znów o komórkach. Wszystkie róznia sie od siebie ponieważ: wykonują różne działania, np. neurony, komórki nerwowe odpowiadają za transport danych z zewnątrz, za ból, wzrok, słuch itp. Każda komórka ma jednak określoną budowę. Komórka składa sie z :
1. Ściany komórkowej - występuje tylko u roslin, odpowiada za kształt komórki roslinnej i pomaga w ochronie jej wnętrza.
2. Błony komórkowej - przepuszcza niektóre substancje do wnętrza i na zewnątrz komórek rosliny i zwierząt.
3. Jądra komórkowego - jest podstawą komórki i nią "kieruje". Znajduje sie w liczbie pojedynczej zarówno u komórek zwierzat jak i roslin.
4. Cytoplazmy- galaretowata substancja wypełniająca komórkę i otaczająca jej inne części. W cytoplazmie odbywa się większosc wszystkich procesów życiowych. Wystepuje u roslin i zwierząt.
5. Wodniczki - cechują genetykę roslin i zwierząt. Gromadzą nadmiar wody, substancji pokarmowych oraz soków.
6. Chroplast - wystepuje tylko u roslin. Zawiera chlorofil, czyli zielony sok odpowiadajacy za samożywnosc roslin. Dzieki niemu może zachodzic powstawanie energii za pomocą wody, światła, substancji pokarmowych, które nazywa się fotosyntezą.
7. Mitochondrium - jest składnikiem budowy tylko zwierząt. Odpowiada za powstawanie energii ze składników pokarmowych (światło nie jest potrzebne). Powoduje powstawanie wolnych rodników. Istnieje teoria, że mitochondrium zawarło symbiozę z większa komórką i przyswoiło ją. symbioza, czyli dobrowolny związek roslin lub zwierzat, z którego czerpią korzyści oba jej składniki.